Öyleyse çocuklarımızın bu harikulade benzersiz kapasitelerini onların liderliğini izleyerek nasıl ilerletiriz?
Şimdi işte Yerde Oyun zamanı yeteneğinden bahsediyor olacağız.Greenspanın belirlemiş olduğu tüm çocukların geliştirmesi gereken 6 çekirdek ve 3 tane de ek olmak üzere 9 tane gelişimsel kapasite var.
6 temel gelişimsel basamak insiyatif almak,ilişkide bulunmak,bir amaca yönelik iletişim problem çözme girişimleri,fikirleri yaratıcı ve mantıklı kullanma.Mütefekkir düşüncenin üç ileri aşaması .
Örneğin sürekli başıboş dolaşan bir çocukta paylaşılan dikkati artırmak için çocuğun önünde durup onu yanımızdan geçmeye zorlayarak bir oyun oynayabiliriz.Yolunu kapatacağımız için bizi görebileceği bir yerde oynamamız gerekir.Böylece bir küçük kedi fare oyunu ile ilk iletişimiz başlamış oluyor o bize bakıyor bizde geriye doğru ona bakıyoruz.Etrafında ona dokunmadan yapacağımız bir sanal çit ile odanın etrafında oradan oraya dolaşarak kollarımızdan kaçmaya çalışmasını oyunlaştırabiliriz.Burada bize dikkat edip bizi ayrı bir insan olarak tanımlaması gerekiyor İşte paylaşılan dikkat.Aynı zamanda bir katılım da göstermiş oluyor.Kolarımızdan kaçarak maksatlı hareketin de başlangıcını göstermiş oluyor.Çocuğun halıda çok sevdiği bir oyuncağı var bizden istiyor bizde oyuncağı kapının dışında saklıyoruz ve çocuğa gösteriyoruz kapıyı kapatıyoruz.Şimdi kapının önünde bağırıyor biz yardım ediyim mi? yardım ediyim mi?diyoruz kısa süre sonra elimizi kapıyı açmak için kapı koluna götürüyor ve kapıyı açmamıza yardım ediyor.Üç hafta sonra Aç Aç Aç diyerek kapıyı açıp oyuncağı ona vermemizi istiyor.Böylelikle çocuğun liderliği kullanılarak çocuk harekete geçirilmiş oldu.Burada dikkat,katılım,amaca yönelik hareket yanında problem çözme ve sözcük kullanmaya başlangıca da geçilmiş oldu.Bu tür stratejiler eğlenceli engelleyici stratejiler olarak adlandırılıyor ve amaçsız ve oldukça kaçınan çocuklar için uygulanıyor.Çocuk ileri geri kamyonu taşıyordur biz ona ellerimizle tünel oluruz.Çocuk bir bakış atar ve tünele girer.Paylaşılan dikkat,katılım,amaca yönelik hareket,problem çözme ve son olarak da kamyon sözcükğüyle tanıştırılır.Ona seçimlerde verebiliriz tünele mi girmek istersin eve mi?Çocuk evi işaret ederek bir takım sesler çıkarır böylece kelimeler dünyasın da gezinmiş oluruz.
Bu tür eğlenceli engelleyici stratejiler çocuğun Fonksiyonel duygusal gelişimsel kapasitelerini ilerletmek için birmeydan okumadır.Floortime sadece çocuğun lideliğini izlemek değil onun duygusal dünyasına girmek demektir.Çocuğun bizimle iletişime zevkle geçmesini sağlar,bizimle dikkati paylaşmak ister ve bizden öğrenmek ister.
Floortime da her zaman çocuğun varolan kapasitesi kullanılarak onun üzerine biraz biraz çıkılarak yol alınıyor.Günde üç ya da dört iletişim halkası açıp kapasın biz bunu yedi sekiz daha sonra on onbeşe çıkarmaya çalışıyoruz,daha sonra 20 belki 50 ve daha fazlası. Bir kaç kelime konuşabiliyo ise bunlarla ileri geri iletişime geçilmesi sağlanıyor .Floortime da çocuğa meydan okunarak onun kapasitesi geliştirilirken çocuğun farklılıkları dikkate alınır.Örneğin çocuk dokunma ve sese karşı tepki vermiyorsa çocuğu paylaşılan dünyaya çekmek için daha enerjik olmalıyız.Çocuk sese ve dokunmaya hassas ise kulaklarıyla etrafı dinliyor ve kolayca altüst olabiliyorsa meydan okuma esnasında extra huzurlu bir ortam oluşturulması gerekiyor.Çoğu çocuk fazla veya az reaktiflik dolayısıyla çabucak dağılabalilirler dolayısıyla yumuşak bir ses tonuyla fısıldar gibi "buraya buraya "şeklinde huzur verici,enerjik ve zorlayıcı olmalıyız. Aynı zamanda işitme ve dil mekanizmalarına da dikkat etmeliyiz.Konuşmadaki ritmin yavaşlamasını ya da monotonluk istemiyoruz .İşitme sistemleri tarafından duyulacak normal bir ritim istiyoruz tabi tekrarlar ve basit cümleler ile.Eğer kapının açılmasını istiyorsak monoton bir sesle Aaçç,aaçç değil şarkı söyler gibi basit cümle ile Aç kapıyı Açve göstererek .Çocuk cümleyi gerçekleştirene kadar da tekrar ederek.Göresel algısı kuvvetli olan çocuklar için de ipuçları verilir ki paylaşılan dünyaya çekmek kolaylaşsın.
6 temel gelişimsel basamak insiyatif almak,ilişkide bulunmak,bir amaca yönelik iletişim problem çözme girişimleri,fikirleri yaratıcı ve mantıklı kullanma.Mütefekkir düşüncenin üç ileri aşaması .
Örneğin sürekli başıboş dolaşan bir çocukta paylaşılan dikkati artırmak için çocuğun önünde durup onu yanımızdan geçmeye zorlayarak bir oyun oynayabiliriz.Yolunu kapatacağımız için bizi görebileceği bir yerde oynamamız gerekir.Böylece bir küçük kedi fare oyunu ile ilk iletişimiz başlamış oluyor o bize bakıyor bizde geriye doğru ona bakıyoruz.Etrafında ona dokunmadan yapacağımız bir sanal çit ile odanın etrafında oradan oraya dolaşarak kollarımızdan kaçmaya çalışmasını oyunlaştırabiliriz.Burada bize dikkat edip bizi ayrı bir insan olarak tanımlaması gerekiyor İşte paylaşılan dikkat.Aynı zamanda bir katılım da göstermiş oluyor.Kolarımızdan kaçarak maksatlı hareketin de başlangıcını göstermiş oluyor.Çocuğun halıda çok sevdiği bir oyuncağı var bizden istiyor bizde oyuncağı kapının dışında saklıyoruz ve çocuğa gösteriyoruz kapıyı kapatıyoruz.Şimdi kapının önünde bağırıyor biz yardım ediyim mi? yardım ediyim mi?diyoruz kısa süre sonra elimizi kapıyı açmak için kapı koluna götürüyor ve kapıyı açmamıza yardım ediyor.Üç hafta sonra Aç Aç Aç diyerek kapıyı açıp oyuncağı ona vermemizi istiyor.Böylelikle çocuğun liderliği kullanılarak çocuk harekete geçirilmiş oldu.Burada dikkat,katılım,amaca yönelik hareket yanında problem çözme ve sözcük kullanmaya başlangıca da geçilmiş oldu.Bu tür stratejiler eğlenceli engelleyici stratejiler olarak adlandırılıyor ve amaçsız ve oldukça kaçınan çocuklar için uygulanıyor.Çocuk ileri geri kamyonu taşıyordur biz ona ellerimizle tünel oluruz.Çocuk bir bakış atar ve tünele girer.Paylaşılan dikkat,katılım,amaca yönelik hareket,problem çözme ve son olarak da kamyon sözcükğüyle tanıştırılır.Ona seçimlerde verebiliriz tünele mi girmek istersin eve mi?Çocuk evi işaret ederek bir takım sesler çıkarır böylece kelimeler dünyasın da gezinmiş oluruz.
Bu tür eğlenceli engelleyici stratejiler çocuğun Fonksiyonel duygusal gelişimsel kapasitelerini ilerletmek için birmeydan okumadır.Floortime sadece çocuğun lideliğini izlemek değil onun duygusal dünyasına girmek demektir.Çocuğun bizimle iletişime zevkle geçmesini sağlar,bizimle dikkati paylaşmak ister ve bizden öğrenmek ister.
Floortime da her zaman çocuğun varolan kapasitesi kullanılarak onun üzerine biraz biraz çıkılarak yol alınıyor.Günde üç ya da dört iletişim halkası açıp kapasın biz bunu yedi sekiz daha sonra on onbeşe çıkarmaya çalışıyoruz,daha sonra 20 belki 50 ve daha fazlası. Bir kaç kelime konuşabiliyo ise bunlarla ileri geri iletişime geçilmesi sağlanıyor .Floortime da çocuğa meydan okunarak onun kapasitesi geliştirilirken çocuğun farklılıkları dikkate alınır.Örneğin çocuk dokunma ve sese karşı tepki vermiyorsa çocuğu paylaşılan dünyaya çekmek için daha enerjik olmalıyız.Çocuk sese ve dokunmaya hassas ise kulaklarıyla etrafı dinliyor ve kolayca altüst olabiliyorsa meydan okuma esnasında extra huzurlu bir ortam oluşturulması gerekiyor.Çoğu çocuk fazla veya az reaktiflik dolayısıyla çabucak dağılabalilirler dolayısıyla yumuşak bir ses tonuyla fısıldar gibi "buraya buraya "şeklinde huzur verici,enerjik ve zorlayıcı olmalıyız. Aynı zamanda işitme ve dil mekanizmalarına da dikkat etmeliyiz.Konuşmadaki ritmin yavaşlamasını ya da monotonluk istemiyoruz .İşitme sistemleri tarafından duyulacak normal bir ritim istiyoruz tabi tekrarlar ve basit cümleler ile.Eğer kapının açılmasını istiyorsak monoton bir sesle Aaçç,aaçç değil şarkı söyler gibi basit cümle ile Aç kapıyı Açve göstererek .Çocuk cümleyi gerçekleştirene kadar da tekrar ederek.Göresel algısı kuvvetli olan çocuklar için de ipuçları verilir ki paylaşılan dünyaya çekmek kolaylaşsın.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder